Hệ điều hành là gì? Các hệ điều hành máy tính phổ biến nhất

Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đã từng nghe về hệ điều hành khi sử dụng các thiết bị điện tử như laptop, máy tính PC, điện thoại, tablet… Vậy khái niệm về hệ điều hành là gì? Có vai trò như thế nào đối với các thiết bị này? Bài viết này của  iCall sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn hãy cùng theo dõi nhé!

Tìm hiểu khái niệm về hệ điều hành là gì? 

Hệ điều hành (tên tiếng anh Operating System – OS) có chức năng quản lý và điều hành toàn bộ các thành phần của thiết bị điện tử gồm cả phần cứng và phần mềm. Đóng vai trò trung gian trong việc giao tiếp giữa người dùng và thiết bị, giúp người dùng tương tác với máy tính một cách hiệu quả.

Hệ điều hành các thiết bị di động

Hệ điều hành cho thiết bị di động là phần mềm được thiết kế đặc biệt để sử dụng trên các thiết bị di động như smartphone, tablet, smartwatch,…

• Android: Hệ điều hành phổ biến nhất, được phát triển bởi Google. Hỗ trợ nhiều thiết bị từ các hãng như Samsung, Xiaomi, OPPO,…
• iOS: Hệ điều hành của Apple, được sử dụng trên iPhone và iPad, nổi bật với tính bảo mật và trải nghiệm người dùng mượt mà.

Hệ điều hành trong máy tính

Hệ điều hành máy tính có vai trò quan trọng trong việc quản lý và điều hành toàn bộ hoạt động của thiết bị. Trong số đó, hệ điều hành GUI (Graphical User Interface) được thiết kế đặc biệt để tương tác với người dùng thông qua giao diện đồ họa. Với hệ điều hành GUI, người dùng dễ dàng sử dụng chuột và bàn phím để thao tác trên máy tính, mang lại trải nghiệm thuận tiện và trực quan. Giao diện đồ họa của hệ điều hành sẽ gồm các biểu tượng, cửa sổ, nút và menu kéo xuống. Cho phép người dùng truy cập nhanh chóng vào các ứng dụng và chức năng cần thiết. Mỗi hệ điều hành GUI có những giao diện khác nhau, nhưng chúng đều có điểm chung là dễ sử dụng và thân thiện. Kể cả những người không có kinh nghiệm, có thể làm quen và thao tác một cách nhanh chóng. Chính nhờ những ưu điểm này, hệ điều hành GUI đã trở thành sự lựa chọn phổ biến cho hầu hết người dùng máy tính hiện nay.

Các hệ điều hành máy tính được sử dụng phổ biến hiện nay

Microsoft Windows

 Một trong những hệ điều hành GUI phổ biến, với giao diện dễ sử dụng và nhiều tính năng. Được phát triển bởi Microsoft, ra mắt lần đầu vào năm 1985 và đã trải qua nhiều phiên bản và cải tiến, từ Windows 1.0 đến Windows 11 hiện tại.

Ưu điểm: 

Hệ điều hành Windows sở hữu một kho ứng dụng đa dạng, cho phép người dùng dễ dàng truy cập. Cũng như sử dụng các phần mềm phục vụ cho công việc văn phòng, giải trí, và học tập. Bên cạnh đó, người dùng cũng dễ dàng giả lập các ứng dụng từ Android hoặc iOS, mở rộng khả năng sử dụng.

Windows được nhiều nhà sản xuất máy tính công nghiệp, laptop như Dell, Eglobal, Avalue, Asus, HP,…. Sự đa dạng về mức giá và chất lượng giúp người dùng dễ dàng lựa chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu và ngân sách của mình.

Windows cho phép người dùng chạy nhiều ứng dụng cùng một lúc, góp phần tối ưu hóa quy trình làm việc và nâng cao hiệu suất.

Microsoft thường xuyên phát hành các bản cập nhật bảo mật và tính năng mới, giúp cải thiện hiệu suất và an toàn cho người dùng.

Nhược điểm

Người dùng phải trả phí bản quyền để sử dụng, đây là một trở ngại cho những người dùng không có ngân sách lớn.

Với một số phiên bản mới yêu cầu cấu hình phần cứng khá cao, khiến cho máy tính cũ không thể cập nhật phiên bản mới.

Lý do phổ biến nên Windows thường là mục tiêu của các phần mềm độc hại và virus. Người dùng cần cài đặt phần mềm bảo mật để đảm bảo an toàn .

macOS

Hệ điều hành của Apple, nổi bật với thiết kế tinh tế và trải nghiệm người dùng mượt mà. Hệ điều hành dành riêng cho các máy tính Mac, được phát triển bởi Apple và ra mắt lần đầu vào năm 1984. Kể từ đó, macOS đã trải qua nhiều bản nâng cấp, mỗi phiên bản mang tên gắn liền với họ các loài mèo. Như Cheetah, Puma, và Jaguar…điều này phản ánh sự tiến bộ và cải tiến trong công nghệ.

Ưu điểm:

macOS nổi bật với độ bảo mật và ổn định cao, điều này đã ngăn chặn các tác nhân làm chậm hệ thống và đảm bảo trải nghiệm người dùng luôn mượt mà. Khác với Windows, Apple hạn chế việc cấp quyền cho bên thứ ba can thiệp vào hệ điều hành, người dùng yên tâm hơn khi sử dụng.

Apple đã xây dựng một hệ sinh thái đồng bộ, nơi các sản phẩm của “nhà Táo” như iPhone, iPad, và MacBook kết nối và tương tác dễ dàng. Người dùng thoải mái thao tác trên iPad hoặc iPhone trực tiếp từ MacBook. Điều này tạo nên sự liền mạch và tiện lợi trong quá trình sử dụng.

Nhược điểm:

Dù sở hữu nhiều ưu điểm, macOS thường được gọi là “hệ điều hành không phải ai cũng sử dụng được”. Bởi do giá cả cao của các sản phẩm MacBook, đặc biệt là các phiên bản mới ra mắt. Điều này khiến nó trở thành lựa chọn phổ biến trong phân khúc người dùng chuyên nghiệp và những ai sẵn sàng đầu tư vào công nghệ.

Linux

Cũng có nhiều giao diện GUI thân thiện, phù hợp với nhiều người dùng khác nhau. Linux được ra mắt lần đầu tiên vào năm 1991 bởi Linus Torvalds, và kể từ đó đã trở thành một trong những hệ điều hành phổ biến nhất trên thế giới. Linux được biết đến như một hệ điều hành mã nguồn mở, cho phép bất kỳ ai có thể thay đổi và sửa chữa. Chính điều này đã tạo ra một môi trường phát triển phong phú và đa dạng.

Ưu điểm:

Tùy thuộc vào mục đích sử dụng, bạn có thể chọn các phiên bản Linux miễn phí được chia sẻ bởi cộng đồng. Nhờ vào tính chất mã nguồn mở, Linux cho phép người dùng sửa chữa và tùy chỉnh hệ điều hành theo nhu cầu riêng. Một số phiên bản phổ biến như Ubuntu, Linux Mint và Fedora có khả năng đáp ứng tốt cho các tác vụ hàng ngày.

Kiến trúc bảo mật chặt chẽ, virus và phần mềm độc hại gần như không thể hoạt động hiệu quả trên nền tảng này. Bởi vì cộng đồng Linux luôn chú trọng đến việc xử lý các lỗ hổng bảo mật. 

Một điểm mạnh khác của Linux là khả năng hoạt động mượt mà trên các dòng laptop giá rẻ, chỉ từ 2 – 8 triệu đồng. Điều này giúp cho tất cả người dùng tiếp cận công nghệ mà không cần phải chi quá nhiều cho phần cứng. 

Nhược điểm

Giao diện và cách sử dụng của Linux có thể khác biệt đáng kể so với Windows. Điều này sẽ khiến người dùng phải dành thời gian để làm quen với các tính năng và thao tác mới. 

Một số nhà sản xuất phần cứng có thể không cung cấp driver tương thích với Linux. Dẫn đến khó khăn trong việc sử dụng các thiết bị ngoại vi như máy in, card đồ họa, hoặc các thiết bị chuyên dụng khác.

Dù có nhiều ứng dụng giả lập và phần mềm hỗ trợ chạy trên Linux, việc cài đặt và cấu hình có thể không dễ dàng. Người dùng mới cảm thấy khó khăn trong việc tìm hiểu và sử dụng, đặc biệt ít nguồn tham khảo hướng dẫn hoặc tài liệu từ cộng đồng 

Lời kết

Việc nắm rõ thông tin về các hệ điều hành sẽ giúp bạn lựa chọn được nền tảng phù hợp với nhu cầu cá nhân. Ngoài ra cải thiện hiệu suất làm việc và đảm bảo tính bảo mật cho thông tin của bạn. Đồng thời là một yếu tố cần thiết để thích ứng và phát triển trong môi trường số.

Tham khảo thêm: Sự khác biệt giữa chuyển phát tiết kiệm và chuyển phát nhanh

Hy vọng  những thông tin trên, giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về hệ điều hành là gì cũng như các loại hệ điều hành dành cho máy tính. Mỗi hệ điều hành đều sở hữu ưu – nhược điểm riêng, tuy nhiên mục đích chung là đều tập trung hướng đến việc tối ưu hóa trải nghiệm của người dùng. iCall chúc bạn thành công trong hành trình khám phá và học hỏi!

iCall - Chúng tôi là chuyên gia cung cấp Giải pháp tự phục vụ, Gọi không dây, Xếp hàng tự động...Được khách hàng tin dùng tại Việt Nam.